2 kalite embriyo ile hamile kalanlar
Aşağıdakiotomatik hesaplayıcıya transfer tarihinizi girerek kaç haftalık gebe olduğunuzu hesaplayabilirsiniz. Blastokist transferi yapılan hastalar da benzer şekilde transfer tarihini esas alarak hesaplama yapmalıdır. Blastokist transferi 5. günde yapıldığı için ebriyo transferine göre gebelik haftası 2-3 gün daha büyük
TüpBebek ile hamile kalma nasıl anlaşılır ? Tüp bebek uygulanan hastaların % 4-5’inde ve mikroenjeksiyon uygulanan hastaların % 2’sinde dış gebelik görülebilmektedir. Embriyo Transferi sonrası 12 ve 14. günlerdede kanda Fazla sayıda embryosu olan çiftlerde transfer edilenlerden arta kalanlar iyi, kaliteli ise
Hamile kalmadan 2-3 ay kadar önce günlük 400-800mikrogram folik asit takviyesine başlanması önerilir. ( 50 gram glukoz ile 24 - 28. gebelik haftasında) Tüp bebek tedavisinde embriyo kalitesi Prof. Dr. Sevtap Hamdemir Kılıç tüp bebek tedavisinde embriyo kalitesi hakkındaki bilgileri sizlerle paylaşıyor.
Tekembriyo transferi için embriyoyu seçerken preimplantasyon genetik tarama(PGS) kullanılabilmektedir. Sonuçların güvenilir olması için embriyo biyopsisi ile 2 blastomer alınması embriyoyu etkilemekte, gebelik başarısını düşürebilmektedir ve uzun vadede, çocuklarda ne etki yapacağı da net bilinmemektedir.
Embriyotransferinden sonra gebelik testi ne zaman yapılır? Prof. Dr. Mustafa Bahçeci; 21.02.2017; Embriyo transferinden yaklaşık 12 ile 14 gün sonra gebelik testi yaptırıyoruz. Gebelik testi ile kanda gebelik hormonuna bakıyoruz. Eğer kanda gebeli [] Daha Fazla
motor vixion tidak bisa distarter dan diengkol. dondurma nedir? Doğurganlığın devamlılığını sağlayabilmek amacıyla kullanılan doğurganlık koruma yöntemlerinden biridir. Yumurta dondurma mevcut koşullarda doğum yapmak istemeyen ileriki yıllarda anne olmayı isteyen kadınların başvurabileceği bir yöntemdir. Yumurtalıklardan toplanan yumurtalar ileride kullanılmak üzere dondurularak saklanır, gebelik istendiği zaman çözülerek sperm ile döllenme sağlanıp embryo elde edilir ve embryo transferi ile gebelik oluşur. dondurma işlemi hangi durumlarda ve hangi yaş aralığında düşünülmelidir? Türkiye’de önceki yıllarda sadece kanser gibi tıbbi zorunluluk hallerinde izin verilen “sperm ve yumurta dondurma” işlemi Sağlık Bakanlığının 2014 yılında yenilediği Üreme Tıbbi Yönetmeliğine göre artık yumurtalık reservinde azalma riski olan henüz ailesini tamamlayamamış, ileride çocuk sahibi olmak isteyen bekar, yumurta rezervinin azaldığı 3 uzman doktor tarafından sağlık kurulu raporu ile onaylanmış kadınlarda da uygulanabilmektedir. Yumurta dondurma işlemi teorik olarak yumurta elde edebileceğimiz 14-45 yaş aralığında yapılabilse de 38 yaş üzerinde yumurta elde etme sayısı ve yumurta kalitesi azalmaktadır. Bu nedenlerle yumurta dondurma işlemi isteyen kadınların, üreme yeteneklerini kaybetmeden yumurtalarını dondurup ileride bu yumurtaları kullanarak çocuk sahibi olabilmeleri için yeterli sayıda ve kaliteli yumurta toplayabilmek adına yumurta dondurma işlemi için 38 yaşın altında başvurmaları önem taşımaktadır. dondurma işlemini kimler tercih edebilir herkese yapılabilir mi? Yumurta dondurma işlemi 2 ana neden sebebi ile yapılmakta. Birincisi sosyal nedenlerle; yani tıbbi hastalıkları olmayan ancak yumurtalık reservinin azalma riskini taşıyan kadınlarda yapılır. Bunlar eğitimini tamamlayamama, ekonomik özgürlüğü elde edememe, uygun ekonomik şartların sağlanamayışı, uygun eş olmayışı, gebelik için hazır olmamak gibi nedenlerle evliliği erteleyen yaşı ilerlemekte olan ve düşük yumurtalık rezervi tanısı konmuş bekar kadınlardır. İkinci ana neden ise tıbbi nedenlerdir; Ailevi erken menopoz öyküsü, ailevi meme kanseri öyküsü, endometriozis varlığı veya Turner Sendromu, Frajil-X sendromu, Musküler distrofi, BRCA-1 taşıyıcılığı, X kromozomu delesyonları, ikiz eşinde erken menopoz gibi bazı genetik hastalıklar nedeni ile over reservi riskinde azalma olan kadınlarda yapılır. Sickle Cell anemi, romatolojik hastalıklar, myelodisplastik sendrom gibi bazı hastalıklarda yumurtalar üzerine toksik ilaç tedavilerin kullanımı öncesinde veya kanser teşhisi konması sonrasında kişinin üreme hücreleri için zararlı olan radyoterapi ve/veya kemoterapi alacak olması, üreme fonksiyonlarının kaybedilmesine yol açacak ciddi bir cerrahi operasyon geçirilecek olması nedeni ile yumurtalar dondurulabilir. dondurma işlemi nasıl yapılmaktadır? Yumurtalıklar hormonlu iğne tedavileri ile uyarılarak yumurta sayısı artırıldıktan sonra ultrasonografi yardımı ile yumurtalar toplanır. Tedavi adetin 2-3’üncü günü başlar ve yaklaşık 12-15 gün sürer. Tüp Bebek Merkezi Laboratuarında “kriyoprotektan” denilen koruyucu maddeler ile vitrifikasyon adı verilen özel bir yöntem kullanılarak -196 derecede yumurtalar dondurularak azot tanklarında uzun yıllar saklanır. gibi ciddi hastalıklarda yumurta dondurma işlemi yapılabilmekte midir? Kanser teşhisi konması sonrasında kişinin üreme hücreleri için zararlı olan radyoterapi ve/veya kemoterapi alacak olması veya üreme fonksiyonlarının kaybedilmesine yol açacak kanser cerrahisi geçirilecek olması nedeni ile yumurtaları dondurulabilir. işleminden sonra yumurtalar kaç yıl bekleyebilir? Sağlık Bakanlığının 2014 yılında yenilediği Üreme Tıbbi Yönetmeliğine göre dondurulmuş yumurtalar merkezlerde en fazla beş yıl süreyle saklanır. Kişi, 5 senenin sonunda kendi isteğiyle saklama süresini daha uzun sürelere uzatmak isterse Bakanlık izni ile bu süre uzatılabilir. dondurmada başarı oranı nasıldır? Kız çocukları tüm yaşamları boyunca kullanacakları belli sayıda yumurtaları ile birlikte doğarlar, yeni yumurta yapımı olmazken yumurta sayıları yıllar içinde giderek azalır. Anne karnında beş aylık bebek iken yumurtalıklarında 6-7 milyon yumurta hücresi bulunur. Yumurta hücrelerinin fizyolojik olarak doğal yıkıma uğraması ile doğumda yanlızca 1-2 milyon yumurta hücresi kalır. Doğumdan sonra bu hızlı yumurta hücresi kaybı yavaşlar, ilk adet dönemine gelindiğinde 300- 400 bin yumurta hücresi vardır. Üreme çağı dönemi süresince ayda bir kez olmak üzere yaklaşık 400 adet kadar yumurtlama gerçekleşir. Üreme dönemi boyunca yumurta hücresi sayısında azalma sabittir, ortalama ayda 1000 yumurta hücresi kaybolur ancak 37 yaşından sonra kayıp hızı artar. Yumurta hücrelerinin sayısı 25 000 in altına indiğinde azalma yaklaşık 1000 yumurta hücresi sayısına ulaşılıncaya kadar hızlanır ve menopoz bulguları ortaya çıkmaya başlar. Yumurtlama olmasına karşın yıkıma uğrayan yumurta hücrelerinin sayısının daha fazla olması sonucu menopoza yakın dönemde hızlı kayıp ile yumurta sayısı dramatik olarak azalır. Menopoz döneminde yumurta hücresi sayısı 1000’in altına inmiştir. Menopozdan 13 yıl önce adetler düzenli devam ederken yumurtalıkların doğurganlığın hızla azalmasını gösteren işaretleri verdiği tahmin edilmektedir. Gebe kalabilme şansı en fazla 25 yaş civarlarındadır. Gebe kalabilme oranları 30’lu yaşlara doğru giderek azalır, 35 yaşından sonra ise çok belirgin ve anlamlı bir fark oluşacak şekilde düşer. 40’lı yaşlarda daha da düşerken kadın 45 yaşına ulaştığında gebe kalabilmesi nerede ise imkansız hale gelir. Aslında adet görüyordur ama adet görmek gebe kalabileceğini göstermez çünkü bu yaşlarda adet döngülerinde yumurtlama yoktur. “Over reservi” kadının bulunduğu yaşta yumurtalıklarındaki yumurta sayısını ifade ederken “over yaşlanması” yumurtalıkların ilerleyen yaşla birlikte yumurta sayısı ve yumurta kalitesinin azalmasını tanımlamak için kullanılmaktadır. Yaşa bağlı over rezervinde azalma beklenen fizyolojik bir durum iken genç yaşlarda over reservinin azalması bazı risk faktörleri sonucunda ortaya çıkar. Yumurta dondurmanın başarısı elde edilecek yumurta sayısı ve kalitesine bağlı olduğu için yaş faktörü çok önemlidir. Yaş ilerledikçe başarı oranı düşmektedir. Yumurta dondurma işlemi başarılı ve güvenilir bir uygulama olmakla birlikte otuzların başında, yakın gelecekte gebelik planı/şansı olmayan kadınlar için idealdir. İleri yaş kadınlar düşük şans konusunda bilgilendirilmelidir. Farkındalığı arttırma ve bilgilendirme kampanyaları genç yaş kadınları hedef almalı ve çocuksuz kalma riskine karşı bir garanti elde edildiği kanısı oluşturulmamalıdır. dondurma işleminin avantajları ve dezavantajları nedir? Yumurta dondurma işleminin avantajları; Çocuk sahibi olmanın önündeki engellerin başında, kadınlarda yaşla birlikte azalan yumurtalık rezervi ve yumurta kalitesinin düşmesi gelmektedir. Yumurta dondurma işlemi henüz evlilik için uygun şartları sağlayamamış kadınların doğurganlıklarını koruyabilmeleri için bir fırsattır. Kanser tedavileri veya yumurtalıklara zarar verebilecek cerrahi tedavilerden önce yumurtalar dondurularak bu hastalar çocuk sahibi olabilme şansı elde edebilmektedirler. Yumurta dondurma işleminin desavantajları; Yumurta dondurma işleminde daha başarılı sonuçlar elde edebilmek için, her ay üretilen tek yumurta değil, daha fazla yumurtanın dondurulması planlanır. Genellikle istenen rakam 8-10 yumurtadır. Bu nedenle yumurta dondurma öncesi hormonlar ile yumurtalıklar uyarılır, bu tedavi zaman ve maliyet gerektirir. Yumurtalık reservi az kadınlarda ise bu sayıya ulaşabilmek için birkaç kez tüm yumurta dondurma işlemlerini tekrarlamak gerekir. dondurma işlemi nerede yaptırılmalı ve yaptırılacak sağlık merkezlerinde nelere dikkat edilmelidir? Yumurta dondurma işlemlerini Tüp Bebek Uzmanı yapar. Güvenilir ve alt yapısı sağlam bir laboratuarı olan Tüp Bebek Merkezi seçimi önemli olmakla birlikte yumurtalıkların reservinin azalması nedeni ile az sayıda yumurtları olan veya kanser gibi ciddi tedaviler alacak hastaların yumurtalıklarını en iyi şekilde uyarıp yeterli sayı ve kalitede yumurtayı toplayarak laboratuara teslim edebilecek hekimin de deneyim ve güvenirliğine dikkat edilmelidir. Embriyo dondurma dondurma nedir? Tüp Bebek tedavilerinde amaç iyi gelişen sağlıklı 1 veya 2 embriyonun rahim içine transfer edilmesi ve kalan sağlıklı embriyoların dondurularak saklanmasıdır. Tüp bebek tedavisinde çoğul gebelik riskini en aza indirmek için Sağlık Bakanlığının Üreme Tıbbi Yönetmeliğine göre 35 yaş altında 1, 35 yaş üstünde 2 embryo transfer edilmektedir. Tüp bebek tedavisi sırasında elde edilen fazla embriyoların dondurulması hastaya hem ekonomik hem de psikolojik bir avantaj sağlamaktadır. Dondurulan embriyolar transfer edileceği zaman hormonlarla yumurtalıkları uyaran iğne tedavilerine, yumurta toplam işlemine gerek kalmamaktadır. Embriyo dondurma tüp bebek uygulamalarında başarı şansını arttıran bir işlem olarak da değerlendirilebilir. Embryo dondurma işlemi Preimplantasyon genetik tanı yapılacak hastalarda, Overyen hiper stimülasyon sendromu OHSS riski olan vakalarda, tüp bebek tedavisi sırasında elde edilen fazla sayıda iyi kalitede embriyoların varlığında veya embriyo transferi yapılmasını engelleyen cerrahi girişim, tıbbi hastalıklar veya hormonal tedavi gerektiren durumlarda yapılmaktadır. ve yumurta dondurma işlemleri arasındaki farklar nelerdir? Yumurta ve embryo dondurma işlemlerinde yumurtalıklar hormonal iğneler ile uyarılarak ultrason eşiğinde yumurtalar toplanır. Buraya kadar yapılan tıbbi tedaviler ve süreçler aynıdır. Bundan sonra fark yumurta dondurmada direk olarak yumurtalar dondurulurken embryo dondurma işleminde sperm ile döllenme sağlandıktan sonra oluşan ilk insan hücreleri yani embryoların bölünmeleri izlenerek 2-6. Günler arasında içlerinden sağlam ve iyi kaliteli olanları seçilerek dondurulur. Sperm gerektiği için embryo dondurma evli olmayan bekar kadınlara uygulanamaz. dondurma işlemi nasıl yapılmaktadır? Embriyo dondurulması, embriyoların koruyucu kültür solüsyonları krioprotektanlar içerisinde dengelendikten sonra özel bir alet ile kademeli olarak soğutularak dondurulması ve sıvı nitrojen -196 C içerisinde depolanması işlemlerini içerir. Hücre dondurmasında iki temel teknik tanımlanmıştır. Bunlar, insan hücrelerinde ilk uygulanmaya başlayan teknik olan yavaş kontrollü dondurma yöntemi ve daha yeni bir teknik olan vitrifikasyon yöntemidir. Yavaş kontrollü yöntemin yerini son yıllarda vitrifikasyon tekniği almıştır. Vitrifikasyon yöntemi ile dondurulan embryolarda çözülme sonrası canlılık oranı, embryonun devam etme ve gebelik oranları daha yüksektir. embriyolar kaç yıl bekleyebilir? 30 Eylül 2014 te yenilenen Üreme Tıbbı Yönetmeliği’ne göre Tüp Bebek tedavisi sırasında fazla embriyo elde edilmesi durumunda eşlerden her ikisinin rızası alınarak embriyolar dondurulmak suretiyle saklanır. Saklama süresinin bir yılı aşması halinde her yıl embriyonun saklanması için çiftler mutlaka başvuruda bulunarak taleplerinin devam ettiğini ifade eden imzalı dilekçe vermelidir. Eşlerin birlikte talebi, eşlerden birinin ölümü veya boşanmanın hükmen sabit olması halinde ya da belirlenen süre son bulduğunda saklanan embriyolar müdürlükte kurulacak komisyon tarafından tutanak altına alınarak imha edilir. dondurmanın başarı oranı nedir? Dondurulma işlemi sırasında dondurulacak embryoların kalitesi çok önemlidir. En iyi kalitede embriyolar dondurma işleminden en az zarar göreceğinden dolayı dondurulmuş embriyo sonrası canlılık oranı %75-90 iken kötü kalitedeki embriyoların dondurulması durumunda yaşama olasılıkları çok düşüktür %20-25. Bu nedenle sadece iyi kalitede embriyolar dondurulur. Tüm dünyadaki sonuçlara bakıldığında dondurulmuş embriyo transferi sonrası gebelik oranları %25-50 arasında değişmektedir. Bu oranlar klinik ve laboratuvar işlemlerine, hastanın yaşına, kısırlık nedenine, çözülen embriyo başına canlılık oranına göre değişkenlik göstermektedir. bebek sürecinde embriyo dondurma uygulanarak ikinci hamilelik sağlanabilir mi? Tüp bebek denemesinde transfer sonrası gebelik elde edilememesi, gebelik elde edilip düşükle sonlanması veya doğumla sonlanan bir gebelikten sonra çiftin tekrar bir bebek dünyaya getirmeye karar vermesi durumunda, daha önce kendi sperm ve yumurta hücrelerinin döllenmesi ile elde edilen ve dondurulan embriyoları çözülüp kadın rahmine yerleştirilerek gebelik sağlanabilir. Bu yöntemle kadına uzun süren hormon ilaçlarının verilmesi engellendiği gibi tüp bebek işlemindeki gerekli birçok aşama atlanacağı için maliyet bakımından da çiftlere kolaylık sağlamaktadır. embriyolar bebeğin sağlığını etkiler mi? Bazı bilimsel çalışmalar dondurulmuş embriyo transferi yapılan hastalarda gebe kaldıktan sonra düşük yapma, erken doğum, düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma, gebelik sırasında veya doğumda bebek ölümü, plasenta previa plasentanın aşağı yerleşimli olması, plasenta dekolmanı plasentanın bebeğin doğumundan önce ayrılması, doğum öncesi kanama risklerinin, taze embriyo transferi ile hamile kalan kadınlara oranla daha düşük olduğunu göstermektedir. Buna karşın plasenta akreta plasentanın rahim duvarına gömülü olması, iri bebek doğurma 4500 gr üzeri ve sezaryen oranlarında artma söz konusudur. Dondurulmuş embriyo transferi yapılan hastalar ile taze embriyo transferi ile hamile kalan kadınlar karşılaştırıldıklarında embryoların rahim duvarına tutunma oranları, dış gebelik, preeklaampsi gebelik toksikozu, çok düşük doğum ağırlığı <1500 gr, çok erken doğum <32 hafta, yenidoğan yoğun bakım ünitesine kabul ve doğumsal sakatlıklar oranları arasında fark olmadığı tespit edilmiştir. **Prof. Dr. Nilgün Turhan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Web sitesi Facebook facebook/drnilgunturhan/ Instagram instagram/drnilgunturhan/**
1 Embriyo nedir? Yumurta döllendikten sonra bölünmeye başlar. Döllenmiş yumurta zigot bölünmeye başladıktan sonra embriyo olarak adlandırılır. Her aşamada olduğu gibi embriyo aşamasında da kalite değerlendirilmesinin yöntemleri vardır. Her klinik kendine göre farklı isimlerle adlandırsa da aslında yapılan değerlendirmenin şekli ve mantığı aynıdır. 2 Kalitesiz embriyonun nedeni nedir? Kalitesiz embriyoya neden olan yumurtalıklardır. Çok az da olsa, sperm kalitesi gerekçe olarak sunulabilir. Genellikle kendisinden sperm elde edilemeyen adaylarda tabii tutuldukları işlemler sonucunda, sperm elde edilerek döllenmenin gerçekleştirilmesi halinde, embriyonun kalitesi kötü olur. Bu tarz embriyolar ile hamileliğin sağlanma ihtimali de yok denecek kadar azdır. Genetik tanı neticesinde, herhangi bir problem ile karşılaşılmayan vakalarda, genellikle yumurta seviyelerinde bir problem bulunur. Bu gibi ihtimallerin de çözümü, ne yazık ki imkânsızdır. Ancak don ör yumurta kullanılarak yapılan işlemlerde ise, hamilelik elde etme şansı artmaktadır. 3 Embriyonun kalitesi nasıl değerlendirilir? Embriyoların kalitesi, döllenme işleminden sonra, çeşitli şekilsel morfolojik parametrelere neticesinde değerlendirme altına alınır. Başka çeşitli etkenlerin haricinde, transfer edilen embriyo kalitesi, hamileliğin elde edilme ihtimalini ciddi ölçüde belirlemektedir. Anne adayının yaşı ve diğer çeşitli etkenlerin de, embriyo kalitesi kadar hamilelik için önemli olduğunu da unutmamak gerekir. Elde edilen her bir embriyo, mikroskop merceği altından incelenerek embriyo kalitesi hakkında değerlendirme yapılır. Her bir embriyo üç parametreye göre değerlendirilir Hücre sayısı Hücrelerin eşit boyutta olup olmaması “Fragmantasyon” mevcudiyeti ve bunun embriyo boyutuna göre oransal yüzdesi Her bir embriyoda olabilecek hücre sayısı, yaklaşık 1 ile 12 arasıdır. Embriyoda hücre miktarı arttıkça, embriyonun o oranda hızlı bölündüğü, bu nedenden dolayı da, hamilelik olasılığının en yüksek olduğu tahmin edilir. Yumurta toplama işleminden sonra ki 3. günde, 6 veya daha fazla hücre sayısının bulunması, iyi kaliteli embriyonun olduğunu gösterir. 4 veya daha az miktarda hücreli embriyo transferi ile de, daha düşük şanslı da olsa, hamilelik elde edilebilmektedir. Mükemmel kaliteli embriyoda, hücrelerin boyutları birbirine benzer. Fragmantasyon bulunmaz. Fragmantasyon dediğimiz yapı ise, canlı olmayan hücrelerin artıklarını ifade eder. Fragmantasyon ne kadar artarsa, embriyonun kalitesi grade azalır ve dolayısı ile elde edilecek olan hamilelik şansı da azalır. İlk gün değerlendirmesi Çekirdek pozisyonu ve hacmi Çekirdekçik sayı, şekil ve dağılımı Kutup cisimciğinin yerleşimi 2. ve 3. gün bölünme evresi değerlendirmesi Erken bölünme Bölünme ivmesi Blastomer hacmi Fragmantasyon derecesi Blastomer multinükleasyonu çekirdeklerin birden fazla olması Sitoplazmik görüntü Perivitellin alan sitoplazma dışı alan ve zona pellusida dış kabuk özellikleri 5. ve 6. gün blastosist evresi değerlendirmesi Blastosel orta boşluk boyutu İç hücre kitlesi Dış hücre kitlesi Trofektoderm 4 Embriyo seçmenin kriterleri nelerdir? Embriyolar, özel mikroskoplar sayesinde inceleme altına alınarak sınıflanır ve puanlanır. Embriyonun almış olduğu puan ne kadar yüksek olur ise, tutunup hamilelik sağlama potansiyeli de o kadar yüksek olur. Transfer gününde, en yüksek puanı alan embriyo veya embriyolar, transfer için tercih edilir. Embriyonun birçok parametresi, puanlama esnasında kullanılmaktadır 5 Embriyo kalitesi ve hamilelik Embriyo kalitesinin, hamilelik başarısı için çok kaba bir ifade olduğunu da belirtmek gerekir. İyi kalitede olan bir embriyo, her zaman, sağlıklı bir bebek için ideal genetik ve biyokimyasal içeriği meydana koymayabilir. Embriyo kalitesi, saatler içerisinde farklılık gösterebilmektedir. Bu nedenden dolayı, adayların embriyo kalitesi üzerinde, çok fazla durmamalarını tavsiye etmekte fayda var. Unutulmaması gereken bir başka nokta ise, embriyo kalitesinin en önemli göstergesi olan sağlıklı bir bebeğin elde edilmesidir. 6 Embriyo seçimi nasıl yapılır? Kadın yaşı, embriyo kalitesi, uygulama sayısı ve dondurulacak embriyonun varlığına göre seçim gerçekleştirilir. Hızlı bir şekilde gelişen son teknolojilerin sayesinde, embriyoların inkübatörler içerisinde bulunan gelişim evreleri, kameraların desteği sayesinde kayıt altına alınarak, uygun embriyonun seçimi ve transferi mümkün olmaktadır.
Anasayfa » Tüp Bebekte Embriyo KalitesiEmbriyoların kalitesi döllenme ardından çeşitli şekilsel morfolojik parametrelere göre değerlendirilir. Diğer çeşitli etkenlerin dışında, transfer edilen embriyo kalitesi, hamileliğin gerçekleşme şansını önemli ölçüde belirlemektedir. Kadının yaşı ve diğer bazı etkenlerin de embriyo kalitesi kadar hamilelik için önemli olduğunu akıldan çıkarmamak gerekir. Her bir embriyo mikroskop altında incelenerek embriyo kalitesi belirlenir. Her bir embriyo üç parametreye göre değerlendirilirHücre sayısı;Hücrelerin eşit boyutta olup olmaması;“Fragmantasyon” mevcudiyeti ve bunun embriyo boyutuna göre oransal bir embriyoda olabilecek hücre sayısı 1-12 arasıdır. Embriyoda hücre sayısı fazlalaştıkça, embriyonun o oranda hızlı bölündüğü, bu sebeple de hamilelik şansının en yüksek olduğu düşünülür. Yumurta toplama ardından 3. günde, 6 ya da daha fazla hücre sayısı varlığı iyi kaliteli embriyoyu gösterir. 4 ya da daha az sayıda hücreli embriyo transferi ile de, daha düşük şanslı da olsa, hamilelik sağlanabilir. Mükemmel kaliteli embriyoda hücrelerin boyutları benzerdir ve fragmantasyon mevcut değildir. Fragmantasyon dediğimiz yapı ise, canlı olmayan hücre artıklarıdır. Fragmantasyon fazlalaştıkça, embriyo kalitesi grade azalır ve hamilelik şansı kalitesinin hamilelik başarısı için çok kaba bir gösterge olduğunu da bilmek gerekir. İyi kaliteli embriyo, her zaman için sağlıklı bir bebek için ideal genetik ve biokimyasal içeriği ortaya koymayabilir. Embriyo kalitesi saatler içinde değişiklik gösterebilir. Bu sebeple kişilerin embriyo kalitesi üzerinde, gereğinden fazla durmamalarını tavsiye etmek gerekir. Akıldan çıkarılmaması gereken nokta, embriyo kalitesinin en önemli göstergesi olan sağlıklı bir bebek elde seçme kriterleriEmbriyolar özel mikroskoplar ile incelenerek sınıflanır ve puanlanır. Embriyonun puanı ne kadar yüksekse tutunup hamilelik oluşturabilme potansiyeli de o kadar yüksektir. Transfer gününde puanı en yüksek olan embriyo/ lar transfer için tercih edilir Embriyonun birçok parametresi puanlamada kullanılmaktadırİlk gün değerlendirmesiÇekirdek pozisyonu ve hacmiÇekirdekçik sayı, şekil ve dağılımıKutup cisimciğinin yerleşimi2. ve 3. gün bölünme evresi değerlendirmesiErken bölünmeBölünme ivmesiBlastomer hacmiFragmantasyon derecesiBlastomer multinükleasyonu çekirdeklerin birden fazla olmasıSitoplazmik görüntüPerivitellin alan sitoplazma dışı alan ve zona pellusida dış kabuk özellikleri5. ve 6. gün blastosist evresi değerlendirmesiBlastosel orta boşluk boyutuİç hücre kitlesiDış hücre kitlesi TrofektodermBirinci Gün DeğerlendirmesiÇekirdek pozisyonu ve hacmiMikroenjeksiyon uygulamasından 16-18 saat sonra, anne va babadan gelen kromozomları taşıyan 2 çekirdek yumurta ortasında oluşmaya başlar. Dişi pronukleus erkek pronükleusa iyice yaklaşana kadar ilerler ve bitişirler. Yumurtanın ortasında 2 çekirdeğin izlenmesi, oositin döllendiği manası ve çalışmalar, pronükleer oositlerin morfolojik olarak normal olarak değerlendirilebilmeleri için her iki PN’in sitoplazmada merkezi pozisyonda, birbirine yakın ve aynı boyutta olması gerektiğini sayısı, şekli ve dağılımıÇekirdekçikler, çekirdekler içerisinde minik, çok sayıda ve dağınık olarak yer almaktadır. Zaman içinde birbirleriyle kaynaşma yapar, sayıları azalır, büyürler ve sıkıca birbirlerine yapışmış olarak yanyana sıralanır. Çalışmalar, her iki çekirdekteki çekirdekçiklerin aynı sayıda ve aynı sırada olmalarının daha yüksek tutma potansiyeline sahip olmalarının bir göstergesi olduğu ve Greco puanlama sistemine göre P0 en yüksek P5 ise en düşük tutunma potansiyeline cisimciğinin yerleşimiKutup cisimciği, perivitellin aralıkta yer alan ve mayoz bölünme esnasında meydana gelen bir yapıdır. Kutup cisimciğinin görülmesi yumurtanın olgun olduğunu manasına gelir. Çekirdeklerin kutup cisimciği ile yaptıkları açının küçük olması embriyonun tutma potansiyelinin yükseldiğini halo, yumurtanın etrafında görülen az yoğun bölge olarak isimlenir. Bu yapının mevcudiyeti embriyonun tutma potansiyelinin yüksek olduğunu gösteren bir döllenmiş yumurta Biri anne adayından diğeri baba adayından gelen kromozomları taşıyan 2 çekirdek ve 3. gün bölünme evresi incelemesiEmbriyo puanlama sistemlerinde, yüksek tutunma potansiyeline sahip embriyoları ayırt edebilmek için, bölünme evresi de evresinde erken bölünmenin mevcudiyeti, bölünme ivmesi, blastomer hacmi, fragmantasyon oranı, blastomerlerin nükleer durumu, sitoplazmik görüntü, perivitellin alan ve zona pellusida özellikleri incelenmektedir. Literatürde birçok çeşitli bölünme evresi embriyo skorlama sistemi saptanmıştır. Bu puanlama sistemlerinde değerlendirilen parametreler ile ilgili bilgi verildikten sonra örnek bir bölünme evresi embriyo skorlama sistemi’ BölünmeDöllenmiş yumurta, ortalama 20 saat sonra bölünmeye başlar ve 2-hücreli bir embriyo oluşturur. Yirmibeşinci saatte döllenmiş yumurtaların ortalama %20’si, 2-hücreli evrede yer alır. Yapılan araştırmalar erken bölünen embriyoların mikroenjeksiyon işleminden 20-26 saat sonra daha yüksek hamilelik ve implantasyon potansiyeline sahip olduklarını ortaya koymuştur. Bu bilgilere dayanarak, döllenmiş yumurtaların ilk hücre bölünme zamanı embriyo tercih ederken kullanılan mühim bir kriter olarak Hızıİyi kaliteli bir embriyonun, 2. günde 42-44. saat 4-5 blastomer ve 3. günde 66-68. saat en az 7 hücreye sahip olması gerekir . Yapılan çalışmalar, çok yavaş ya da çok hızlı embriyo gelişiminin embriyo tutunma oranlarını olumsuz şekilde etkilediğini ortaya hücre büyüklüğüAynı boyutlarda olmayan hücresel bölünme, embriyo kalitesi ve embriyonun gelişim potansiyeli ile ilgili bilgi veren bir parametre olarak geçer. Yapılan çalışmalar, eşit bölünmeyen embriyoların transferiyle hamilelik ve tutunma oranlarının olumsuz yönde etkilendiğini ortaya derecesiEmbriyonun içinde yer alan ve hücre olmayan yapılar fragman olarak isimlendirilir. Çekirdeği olmayan fragmanların sayısı ve miktarının embriyo hacmine oranı, embriyo kalitesi belirlenirken incelenmelidir. Hücre fragmantasyonunun sebebi ve embriyo gelişimine etkisi tam olarak bilinmez ve hem embriyo hem de hastaya özgü bir durum olarak kendini yapısal özellikleriEmbriyo puanlamada için uygulanan diğer bir morfolojik parametre ise bir hücrede birden fazla çekirdek görülme multinukleasyon halidir. İstenmeyen bir durumdur ve bu durumdaki embriyoların transfer edilmemesi GörünümSitoplazma, açık renkli, şeffaf ya da hafif granülasyon süngerimsi yapı şeklindeyse, normal olarak alan ve zona pellusida özellikleriEmbriyolar puanlanırken perivitellin bölgesindeki sitoplazma dışı alan genişlik, darlık ve inklüzyonlar değerlendirilmeli, zona pellusida dış kabuk yapısı ve kalınlığı da incelenmektedir.
Doktora Sorun Tıp dünyasının yardımcı üreme teknikleri konusundaki bilgilerinin artması ve teknolojik imkanlardaki gelişme sayesinde tüp bebek tedavisinde büyük ilerleme kaydedilmiştir. Çok sayıda çiftin bebek sahibi olmasını sağlayan tüp bebek işleminin başarılı bir şekilde tamamlanmasında etkili olan çeşitli faktörler vardır. Bu faktörler arasında; işlemde kullanılan yumurta ve spermin kalitesi, yumurtalık stimülasyonunun doğru bir şekilde yapılması, embriyo kalitesi, rahmin embriyoyu kabul etme zamanı gibi durumlar yer alır. Embriyo Ne Demektir? Embriyo, döllenme sonucu oluşan zigotun arka arkaya geçirdiği bölünmeler sonucu oluşturduğu yapıdır. Embriyo, ilerleyen dönemde bebeği oluşturacak tüm yapıların öncülü olarak düşünülebilir. In Vitro Fertilizasyon IVF ya da halk arasında bilinen adıyla tüp bebek yönteminde, kadından yumurta ve erkekten sperm alınır. Alınan bu yumurta ve sperm laboratuvar ortamında bir araya getirilerek döllenir. Döllenme sonucunda zigot oluşur. Zigot art arda hücre bölünmeleri geçirerek embriyo halini alır. Embriyo laboratuvar ortamında uygun şartlarda gelişime bırakılır. Embriyo transfere hazır hale geldiğinde rahme nakledilerek tüp bebek işlemi tamamlanır. Normal şartlarda döllenme, kadın üreme sisteminde yer alan fallop tüplerinde gerçekleşir. Döllenme sonucu oluşan zigot rahme doğru inmeye başlar. Bu iniş esnasında zigot bölünür ve rahme ulaştığında blastosist aşamasına gelmiş embriyo halini alır. Blastosist ne demek?’ sorusu sık karşılaşılan bir sorudur. Blastosist, içerisinde sıvı dolu bir kısım da olan 60-100 hücreli bir embriyodur. Bu embriyo, rahme implante olabilmek yani tutunabilmek için uygun bir yapıdır. Dolayısıyla rahme tutunmanın düzgün bir şekilde gerçekleşmesi ve gebeliğin devam edebilmesi için embriyonun blastosist evresindeyken rahme ulaşması gerekir. Rahme tutunan blastosist hem fetüsü hem de fetüsü besleyecek plasentanın oluşmasını sağlar. Tüp bebek işleminde de rahim implantasyonun başarılı bir şekilde gerçekleşmesi için embriyo blastosist evresine gelene kadar laboratuvar ortamında gelişmeye bırakılır. Tüp bebekte embriyo gelişimi neden durur?’ sorusunun pek çok cevabı vardır. Embriyolojik gelişim için gerekli genlerde oluşan sorunlar gelişimin durmasına neden olabilir. Ortam sıcaklığı, nemi, pH’ı gibi çevresel faktörler de embriyo gelişiminin durmasına yol açabilir. Embriyo transferi ile ilgili Tüp bebekte üçüncü gün mü beşinci gün mü daha başarılı olur?’ benzeri sorular, yazının devamında açıklanmıştır. 3. Gün Embriyosu Ne Demektir, Kaç Hücreli Olur? Döllenmeden sonraki 3. günde oluşmuş olan embriyoya 3. gün embriyosu adı verilir. 3. gün embriyo kaç hücreli olur?’ sorusunun cevabı ise 6-10 hücreli olur.’ şeklindedir. 3. gün embriyosu, hücre sayısı ve embriyo görünümü baz alınarak sınıflandırılabilir. Tüp bebek işleminde anne adayından alınan yumurtalar baba adayından alınan spermler ile döllenerek embriyolar oluşturulur. Oluşan embriyolar, laboratuvar ortamında gelişmeye devam ederken belirli aralıklarla kontrole tabi tutulur. 3. gün embriyosu kontrol edilirken embriyodaki hücre sayısının 6-10 arasında olması beklenir. Embriyodaki hücre sayısı için belirlenen ideal sayısı 8’dir. 3. gün embriyosunun hücre sayısını belirlemek görece kolaydır ancak embriyo görünümünü değerlendirmek zor olabilir. Değerlendirmede embriyoyu oluşturan hücrelerin her birinin çekirdeğe sahip olup olmadığı, sitoplazmanın hücrelere eşit dağılıp dağılmadığı gibi parametreler kontrol edilir. En ideal ve sağlıklı embriyoların seçilmesi tüp bebek işleminin başarısı için oldukça kritiktir. Anne ve baba adayımıza belirli sayıda 3. gün embriyosu varsa ve değerlendirilmesi doğru bir şekilde yapılabiliyorsa en ideal embriyoların seçilip transfer edilmesi mümkündür. Ancak anne ve baba adayımıza ait çok sayıda embriyomuz varsa ve embriyo kaliteleri birbirine benzer olduğundan en iyi embriyo/embriyolar tam olarak değerlendirilemiyorsa transfer için 5. günü beklemek mantıklı olur. 5. Gün Embriyosu Ne Demektir, Kaç Hücreli Olur? 5. gün embriyosu, döllenmeden sonraki 5. günde oluşan embriyoyu ifade eder. 5. gün embriyosu kaç hücreli olur?’ sorusunun cevabı ise 60-100 hücreye sahip olur’ şeklindedir. 5. gün embriyosu, ileride fetüsün vücut yapılarını oluşturacak iç hücre kütlesi ve gebeliğin devamı için gerekli plasentayı oluşturan trofektoderm hücrelerinden oluşur. 5. gün embriyosunun çevresi zona pellucida adı verilen bir tabaka ile kaplıdır. Embriyonun rahme tutunması için embriyonun zona pellucida tabakasından kurtulması gerekir. 5. gün embriyosunun derecelendirmesi; iç hücre kitlesi, trofektoderm ve zona pellusida göz önünde bulundurularak yapılır. 5. gün embriyosu blastosist genişlemesine göre 1’den 6’ya kadar derecelendirilir. 1 blastosist gelişiminin erken evrede olduğunu ifade ederken 6 ise embriyodaki trofektodermin hücrelerinin zona pellusidadan tamamen çıktığı durumu ifade eder. İç hücre kitlesi de A’dan C’ye kadar derecelendirilir. A, iç katmanda pek çok hücrenin bir arada sıkıca paketlendiği ideal durumu ifade ederken C ise az sayıda büyük hücrenin yer aldığı durum için kullanılır. Trofektoderm hücreleri de yine A, B, C şeklinde derecelendirilir. A, hücrelerin sıkıca bir arada bulunduğu durumu C ise birkaç hücrenin olduğunu tanımlar. Örnek olarak 4AA embriyo ne demek?’ sorusunu açıklamak gerekirse 4, embriyo içerisindeki boşluğun ideal ölçüde olduğunu ve zona pellusidanın inceldiğini; A, iç hücre kütlesinin düzgün yerleştiğini; A, trofektoderm epitelinin sıkıca paketlendiğini gösterir. 5. gün embriyosu ne zaman tutunur?’ sorusuyla sıkça karşılaşılır. Tutunma ya da implantasyon transfer gerçekleştikten sonraki 1-2 gün içerisinde gerçekleşir. 5. gün embriyosu tutunma belirtileri; lekelenme şeklinde kanama, karın krampı, memede hassasiyet, yorgunluk, bulantı, şişme, vajinal akıntıda değişim, sık sık idrara gitme ihtiyacı hissetme şeklinde sayılabilir. 5. gün embriyosu ikiz olur mu?’ da sıkça sorulan sorulardandır. Eğer ideal embriyo seçilebilir ve tek embriyo transferi yapılırsa çoğunlukla tekli gebelik görülür. Ancak iki embriyo transferi yapılırsa ikiz görülme ihtimali yüksektir. Dolayısıyla 5. gün embriyosu ile hamile kalanlar transfer edilen embriyo sayısına göre tekli ya da çoğul gebelik yaşayabilir. Bununla birlikte düşük sıklıkta da olsa tek yumurta ikizleri görülme olasılığı da bulunmaktadır. 6. Gün Embriyosu Ne Demektir, Kaç Hücreli Olur? 6. gün embriyosu, döllenmeden sonraki 6. günde oluşan embriyoyu ifade eder. 6. gün embriyosu, 5. gün embriyosu ile benzerlik gösterir. Blastosist oluşumu hem 5 hem de 6 günde gerçekleşebilir. Dolayısıyla 6. gün embriyosu da rahme transfer edilerek başarılı bir gebelik elde edilebilir.
Embriyolarda hücre sayısı ve kalitesi oldukça önemlidir. Bu durumun düzgün ve kaliteli olması anne adaylarının kolay ve hızlı şekilde hamilelik yaşamasına olanak sağlayacak ve mutlu edecektir. İçindekilerTüp Bebek Tedavisinde Embriyo Kalitesi Nedir?Tüp Bebek Tedavisinde Yumurta Kalitesi Neden Önemlidir?Embriyo Hücre Sayısı Nedir? Tüp bebek tedavisi sistemi normal yollar ile gebe kalamayan kişilere uygulanan ve başarı elde edilen bir yöntemdir. Bu uygulamada başarı belli başlı faktörlere bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Özellikle kadın ve erkekte bulunan sorunlar başarı oranını fazlasıyla etkiler. Bunun yanı sıra tedavi aşamasında önemli olan diğer bir faktörde tüp bebek tedavisinde embriyo kalitesi ve kötü embriyoların elde edilmesidir. Kaliteli embriyo oldukça önemlidir, bu tarz embriyolar ile hamile kalanlar sağlıklı bebekler dünyaya getirebilir. Hamile kalmanın belli başlı koşulları bulunur ve bunlar sağlanmadığı sürece de hamile kalmak ve bebek görüntüsü almak mümkün değildir ve embriyo tutmaz. Tüp bebekte embriyo kalitesi döllenme ile ortaya çıkar. Nasıl olmalı, ne düzeyde kalite gerektiği, orta kalite embriyo mu yoksa kaliteli embriyo mu bakılmalıdır. Kaliteli embriyo istenilen başarının sağlanmasına olanak bağlıdır. Tutmaz ya da tutar seçenekleri de bu duruma bağlıdır. Embriyo nasıl olmalı ve nasıl işlenir, erkek ve kadına ait olan üreme hücrelerinin vücudun dış kısmında döllenmesi sağlanır, meydana gelen embriyonun rahime transferi edilmesi ve hamilelik oluşabilmesi için takip edilmesi gerekmektedir. Embriyo kalitesi grade düşüklüğü mevcut ise hamile kalma şansı da düşer. Tüp bebek tedavisinde embriyo kalitesi üst düzeyde olsa bile hamile kalma durumu başarısız olan kişilerde mevcuttur. Tüp Bebek Tedavisinde Yumurta Kalitesi Neden Önemlidir? Tüp bebek tedavisinde embriyo kalitesi neye bağlıdır, başarının sağlanması adına yumurtaların kaliteli olması gerekir. Çocuk sahibi olamama hakkında birçok sebep bulunur. Embriyo kalitesi nedir, genelde yumurtanın sayısının doğru ve kaliteli olması durumudur. Tüp bebek tedavisi transfer işlemlerinde kadından kaynaklı sorunlar ortaya çıkabileceği gibi erkeklerdeki sperm kalitesinin ne olduğu, canlılığının ne durumda olduğu ve şekilde bozukluğu da sorunlara sebep olabilir. Tedavinin transferi uygulaması birinci düzeyde embriyoların sağlanması adına doğru şekilde yapılmalıdır. Normal olan hamile kalma sürecinde de kalitesi birinci düzeyde olan yumurtalar ve spermler gereklidir. Bunlar bulunamazsa hamile kalma şansı ortadan kalkar. Bunun hakkında araştıra yapılma neden kaynaklandığı şekillendirilmelidir. Ancak bu araştırma sonrasında gerekli olan detaylar anlaşılır. Bundan kaynaklı olarak da tüp bebek yumurta transfer işlemlerinde sağlıklı yumurtalar gereklidir. Yumurtaları grade olan ve orta düzeyde olan kişilerde hamile kalma mümkün olmayabilir. Tedavi sürecinin en önemli noktası embriyonun transferi işlemlerinin yapılmasıdır. Bu aşamada neye dikkat edileceğini, nasıl davranılması gerektiğini ve hakkında var olan diğer detayları net şekilde bilmek gerekir. Embriyo Hücre Sayısı Nedir? Embriyoların orta, birincil ve grade durumu hakkında belli başlı detaylara dikkat edilmelidir. Bu detaylar kalitesinin belirlenmesini ağlar. Diğer etkenlerin dışında transferi yapılan embriyonun kalitelisi, hamileliği belirlemektedir. Kadınların yaşları embriyonun kalitesi kadar gebelik için de oldukça önemlidir. Embriyoların her bir tanesi tek tek mikroskop altında incelenir. İncelenmesi ile kaç hücreli olduğu ve neye benzediği detaylandırılır. Bunlar aşağıda bulunan etkenler dâhilinde değerlendirilir; Hücreli sayısı Hücrelerin eşit boyutlu olup olmadığı “Fragmantasyon” durumu Her bir embriyo 1 ila 12 hücrelidir. Hücreli sayısından çoğalma gözlemlendikçe hızlı bölündüğü ve bu şekilde hamilelik yaşama olanağınında yükseldiği düşülmektedir. Yumurtaların toplanmasından sonra 3. Günün içinde 6 ve daha fazla sayıda hücreli sayısı mevcut ise grade olmayan ve orta olmayan embriyonun olduğunu gösterir. 4 ya da daha düşük sayıda ise iyi olmamaktadır. Mükemmel olan yumurtalarda hücrelerin boyutları eşit durumdadır. Hücreli de fragmantasyon meydana gelmemiştir. Framantasyon canlı durumda olmayan hücreli durumudur. Bu olay fazlalaştıkça grade durumu azalmaya başlar ve gebe kalma şansıda düşer. Grade meydana gelmesinden kaynaklı olarak boyutlarında da eşitsizlik olur. Kaliteli olan durumda gebelik başarısını sağlamak için oldukça kaba bir tablo bulunur. İyi, kaliteli, orta ve grade olmamış olan embriyolarda, her daim sağlıklı olan bebekler için biyokimyasal ve genetik içerikler ortaya koyulmayabilir. Kalitenin var olan durumu saatler ve dakikalar içinde değişkenlik gösterir. Bundan dolayı kişilerin yumurtalarında kalitelileri üstünde olduğundan daha çok durmaları tavsiye edilmez bir durumdur. Çiftlerin bu konuda kalitesinin tam olan embriyoların daha kolay gebelik sağladığını akıllarından çıkartmaması gerekir. Ayrıca bunun için beslenme, düzenli yaşam ve sağlık konusunda dikkatli olmak gerekir. Bunlarda yumurtaların sayılarını ve durumlarının daha iyi olmasını sağlar. Bu konuda uzmandan detaylı şekilde bilgi almak ve aklınıza takılan tüm soruları yanıtlamak mümkündür.
2 kalite embriyo ile hamile kalanlar
